In de zorgsector hoor je regelmatig de termen formele zorg en informele zorg. Maar wat betekenen deze begrippen precies? En waarom is het onderscheid juist nu zo belangrijk – in een tijd waarin de druk op de zorgsector steeds verder toeneemt?
In deze blog leggen we je helder uit wat formele en informele zorg inhouden, wat de belangrijkste verschillen zijn, en hoe deze vormen van zorg elkaar kunnen versterken.
Wat is informele zorg?
Informele zorg is alle hulp en ondersteuning die niet-professioneel wordt verleend aan iemand met een zorgbehoefte. Het gaat om onbetaalde of deels vergoede zorg, vaak vanuit persoonlijke betrokkenheid of sociale verbondenheid. Denk bijvoorbeeld aan mantelzorg door familie, buren die boodschappen doen of vrijwilligers die gezelschap bieden.
Voorbeelden van informele zorg:
- Een dochter die dagelijks de medicatie van haar vader regelt.
- Een buurman die wekelijks boodschappen doet voor een oudere vrouw in de straat.
- Een vrijwilliger die meegaat naar ziekenhuisafspraken.
Wat is formele zorg?
Formele zorg wordt verleend door professionals zoals verpleegkundigen, artsen, verzorgenden of thuiszorgmedewerkers. Deze zorg is onderdeel van het officiële zorgsysteem, voldoet aan professionele standaarden en wordt doorgaans vergoed via de zorgverzekering, de Wmo of de Wlz.
Voorbeelden van formele zorg:
- Thuiszorg door een wijkverpleegkundige.
- Behandeling door een fysiotherapeut of medisch specialist.
- Begeleiding via een zorginstelling of dagbesteding.
De belangrijkste verschillen op een rij
Kenmerk
Wie biedt zorg?
Vergoeding
Opleiding vereist?
Relatie tot cliënt
Voorbeelden
Informele zorg
Familie, vrienden, buren, vrijwilligers
Onbetaald of kleine onkostenvergoeding
Nee
Persoonlijk & sociaal
Mantelzorg, hulp door buren
Formele zorg
Professionele zorgverleners
Betaald, via zorginstelling of overheid
Ja
Professioneel
Thuiszorg, ziekenhuiszorg
Waarom is het verschil belangrijk?
Het verschil tussen formele en informele zorg is niet alleen een kwestie van definitie, maar speelt een belangrijke rol bij het goed organiseren van de zorg. In de praktijk werken beide zorgvormen vaak nauw samen. Een goede afstemming voorkomt overbelasting van mantelzorgers en zorgt voor een efficiëntere inzet van professionals. Zeker in de ouderenzorg en langdurige zorg is informele zorg vaak de eerste, onmisbare schakel.
👉 Wil je weten hoe de rol van informele zorg zich ontwikkelt? Lees dan ook ons artikel: Is de informele zorg de toekomst van de zorg?
Formele en informele zorg: een sterk team
Ideaal gezien vormen formele en informele zorg samen een hecht zorgnetwerk rondom de cliënt. Mantelzorgers kennen de gewoontes, voorkeuren en het dagritme van hun naaste. Professionele zorgverleners brengen deskundigheid, structuur en medische kennis. Wanneer deze werelden goed samenwerken, ontstaat er rust, continuïteit en vertrouwen in de zorg.
💡 Stel je voor:
Een app waarin mantelzorgers en zorgverleners eenvoudig communiceren, afspraken delen, signalen kunnen doorgeven en samen het welzijn van de cliënt bewaken. Geen losse briefjes of telefoontjes meer, maar overzicht en gemak.
Samengevat: samen zorgen = beter zorgen
Formele zorg is professioneel en gestructureerd. Informele zorg is persoonlijk en flexibel. Beide vormen zijn onmisbaar in een goed functionerend zorgsysteem. Door ze goed op elkaar af te stemmen, ontstaat er betere ondersteuning voor mensen die zorg nodig hebben. Zeker nu de zorgvraag toeneemt en personeel schaars is, is samenwerking geen luxe, maar noodzaak.
De oplossing van Connect2Care
Bij Connect2Care helpen we zorgorganisaties om de samenwerking tussen formele en informele zorg eenvoudiger te maken. Met onze gebruiksvriendelijke app:
- Communiceer je moeiteloos met mantelzorgers en vrijwilligers.
- Deel je informatie via één centrale plek.
- Houd je grip op inzet en betrokkenheid van informele zorg.
- Verlaag je werkdruk en vergroot je draagkracht.
Het resultaat: betere afstemming, tevreden zorgverleners én mantelzorgers – en vooral: betere zorg voor de cliënt.
Benieuwd hoe jouw organisatie formele en informele zorg beter kan verbinden?
Download ons gratis informatiepakket en lees de oplossing eens op je gemak door!